Projektowanie instalacji sanitarnych - na co warto zwrócić uwagę?

1. Projekt instalacji sanitarnych

Instalacje sanitarne to wyposażenie budynku zapewniające jego prawidłowe funkcjonowanie. Wśród podstawowych instalacji sanitarnych wyróżnić można instalacje:

• Wody,
• Kanalizacji,
• Wentylacji,
• Klimatyzacji,
• Gazu,
• Centralnego ogrzewania.

Ważnymi instalacjami sanitarnymi ze względów bezpieczeństwa są wodociągowe instalacje przeciwpożarowe (hydrantowa, tryskaczowa itd.) oraz wentylacja oddymiająca i przeciwpożarowa. Rodzaje instalacji w jaki wyposażony będzie budynek zależą od potrzeb jego użytkowników i wymagań technicznych.

Aby zapewnić wysoką efektywność i niezawodność działania poszczególnych instalacji niezbędne jest ich prawidłowe wykonanie, utrzymanie, serwisowanie itd. Jednak na samym początku inwestycji najważniejszym i podstawowym elementem jest projekt instalacji.

Prawidłowo wykonany projekt instalacji daje podstawę do zadowolenia z pracy danej instalacji. Zaprojektowanie instalacji wymaga uwzględnienia różnych aspektów i elementów. Projekt instalacji powinien zawierać opisy instalacji, rysunki techniczne, dobory urządzeń itd. Poniżej, znajdzie się kilka najważniejszych, na które należy zwrócić uwagę i, o których należy pamiętać projektując instalacje.

2. Dokumentacja techniczna

Dobrze przygotowana dokumentacja jest kluczowa dla sprawnej realizacji inwestycji. Należy zwracać uwagę aby nasz projekt powinien był kompletnym opracowaniem, przygotowanym zgodnie z wymaganiami procesu budowlanego. Dokumentacja projektowa powinna zawierać szczegółowe rysunki, opisy techniczne, zestawienia materiałowe oraz instrukcje montażu i eksploatacji.

3. Współpraca z innymi branżami

Instalacje sanitarne są tylko jedną ze składowych niezbędnych do powstania kompleksowego projektowania budynku. Wykonując projekt instalacji powinniśmy brać pod uwagę pozostałe instalacje w budynku, ich przebieg i ew. kolizje z innymi instlacjami Projektowanie instalacji sanitarnych wymaga ścisłej współpracy z projektantami pozostałych elementów, architektami i konstruktorami. Wspólna koordynacja pozwala uniknąć kolizji oraz zapewnić optymalne rozmieszczenie wszystkich instalacji. Ewentualne kolizje powodują niepotrzebne problemy na budowie i stres dla projektantów, którzy muszą szukać rozwiązania problemów, których można było uniknąć. Jednak należy pamiętać, że pomyłka może zdarzyć się każdemu projektantowi, ważne jest aby nie unikać ich rozwiązania.

4. Analiza potrzeb użytkownika i specyfiki obiektu

Każda instalacja sanitarna powinna być dostosowana do indywidualnych wymagań budynku oraz jego użytkowników. Na przeciwnych biegunach wymagań użytkowych będzie stał budynek mieszkalny i przemysłowy. Budynek przemysłowy wymaga często zastosowania specyficznych instalacji technologicznych oraz instalacji zapewniających bezpieczeństwo pracowników i procesów przemysłowych.

Budynek mieszkalny to zazwyczaj typowe instalacje jako wyposażenie budynku ale z wyższymi wymaganiami odnośnie ochrony akustycznej i komfortu użytkowania.

Analiza potrzeb i budynku powinna uwzględniać:

• Przeznaczenie budynku (mieszkalny, biurowy, przemysłowy, użyteczności publicznej)
• Liczbę użytkowników i przewidywane obciążenia instalacji.
• Możliwość rozbudowy lub przebudowy w przyszłości.

5. Zgodność z przepisami, normami i wytycznymi

Projekt budowlany instalacji powinien zostać sporządzony zgodnie z obowiązującą ustawą Prawo Budowlane (Dz. U. z 2025 r. poz. 418) oraz rozporządzenia o zawartości projektu budowlanego (Dz.U. 2022 poz. 1679). Ponadto projekt powinien być sporządzony zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi. Zgodnie z art. 7 wspomnianej ustawy Prawa budowalnego przepisami techniczno-budowlanymi są:

• warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie;
• warunki techniczne użytkowania obiektów budowlanych.

Projekt powinien być również wykonany wg Polskich Norm powołanych w rozporządzeniu (powoływanie norm w rozporządzeniach ciągle rodzi dyskusje, jednak należy przyjąć, że działanie to powoduje obowiązkowość ich stosowania).

Elementy projektu, których sporządzanie nie znajduje odniesienia w powyższych dokumentach projektant przygotowuje wg swojej wiedzy technicznej i doświadczenia. Przy takich działaniach warto aby projektant korzystał z Polskich Norm nie powołanych w rozporządzeniach lub norm krajowych krajów tzw. wysokiej kultury technicznej. Ważnymi dokumentami są również różnego rodzaju wytyczne branżowe sporządzane przez krajowe i zagraniczne organizacje techniczne.

Stosowanie przepisów i wytycznych oraz norm wraz z własną wiedzą techniczną zapewni nam prawidłowy dobór materiałów, urządzeń, dzięki temu instalacja będzie prawidłowo zaprojektowana.

Należy zaznaczyć, że projektując trzeba pamiętać o sprawdzaniu aktualności przepisów techniczno-budowlanych i norm, które stosujemy. Dynamiczny rozwój budownictwa powoduje wiele zmian w powyższych aktach prawnych i technicznych.

6. Efektywność energetyczna i ekologia

Coraz większe znaczenie w nowoczesnym budownictwie mają procesy zapewniające energooszczędność i ekologie funkcjonowania.

Nowoczesne instalacje sanitarne powinny być projektowane z myślą o oszczędności wody i energii z jednoczesną dbałością o środowisko zewnętrzne. Warto zwrócić uwagę na powyższe czynniki nie tylko w projektowanym okresie życia budynku ale także jego budowy. Oszczędności na etapie budowy mogą znaczący wpłynąć na obniżenie kosztu inwestycji.

Rejon świata w jakim się znajdujemy skłania nas do wykorzystywania tradycyjnych paliw kopalnych, skutecznych przy niskich temperaturach zewnętrznych w okresach zimowych. Jednak obecnie produkowane OZE mają wysokie sprawności i efektywności energetyczne. Dlatego sporządzając projekt warto rozważyć zastosowanie:

• Systemy odzysku i wykorzystania wody szarej,
• Armaturę o niskim zużyciu wody,
• Urządzenia energooszczędne,
• Grubszą niż wymaganą izolację cieplną przewodów,
• Zastosowanie odnawialnych źródeł energii np. pompy ciepła.

7. Bezpieczeństwo użytkowania

Instalacje sanitarne muszą być zaprojektowane tak, aby minimalizować ryzyko awarii, przecieków czy skażenia wody. Projektowane urządzenia i materiały budowlane powinny posiadać wymagane prawem certyfikaty techniczne i spełniać wymagania przepisów o materiałach budowlanych. Bezpieczeństwo pracy użytkowania zapewni także spełnienie wymagań BHP dla serwisu instalacji.

8. Podsumowanie

Projektowanie instalacji sanitarnych to złożony proces, który wymaga wiedzy, doświadczenia i dbałości o szczegóły. Uwzględnienie powyższych aspektów pozwala stworzyć instalację bezpieczną, funkcjonalną i ekonomiczną, dostosowaną do potrzeb użytkowników oraz wymogów prawnych. Spełnienie powyższych wymagań zapewni nam zdobycie niezbędnych uzgodnień i odbiorów dopuszczających instalacje do użytkowania.

Artykuł powstał we współpracy z:

DESANT Robert Osiewała - Projektowanie instalacji sanitarnych

Pienista 52/17, 94-109 Łódź

Biuro: ul. Franciszka Plocka 7/pok. 11, 94-109 Łódź

608-596-587

https://www.biurodesant.pl