Przetargi na budowę kanalizacji i oczyszczalni ścieków wygrywają zasobni

Przetargi na budowę kanalizacji i oczyszczalni ścieków wygrywają zasobni

Kilka firm zdominowało w Polsce budowę kanalizacji i oczyszczalni ścieków - donosi Rzeczpospolita. Inwestycje te tylko w ubiegłym roku były warte 561 mln euro.

Na inwestycjach wodno-kanalizacyjnych finansowanych z unijnych funduszy zarabiają głównie duże firmy budowlane. Kilka z nich zagarnęło lwią część rynku. Najwięcej zamówień ma Hydrobudowa 9, która uczestniczy w 15 inwestycjach wartych ponad 180 mln euro. Większość kontraktów realizuje w konsorcjach, podobnie jak Hydrobudowa 6. Ta ostatnia firma jest wykonawcą 9 kontraktów o wartości 117 mln euro.

Głównym powodem, dla którego tylko nieliczne firmy mogły startować w przetargach, był brak zabezpieczeń finansowych. W Warszawie, by wystartować w przetargu na budowę układu przesyłowego oczyszczalni Południe, firmy musiały zapłacić gwarancje od 318 do 723 tys. euro. Oprócz tego postawiono szereg warunków trudnych do spełnienia przez młode, rozwijające się przedsiębiorstwa.

- Nie spełnialiśmy warunków, by wygrać kontrakt na budowę kanalizacji w Suwałkach za 5,9 mln euro. Dlatego połączyliśmy się w konsorcjum z Hydrobudową 6. Tonaturalne, że lider konsorcjum narzuca swoje warunki mniejszym firmom - mówi Ryszard Kotowski, wiceprezes firmy Ekolobud.

Jego zdaniem, trudne warunki postawione inwestorom przez Brukselę wynikają z troski o dobre wykorzystanie unijnych środków. Oferenci musieli mieć za sobą budowę dwóch podobnych obiektów w ostatnich pięciu latach, przychody przewyższające kilkakrotnie wartość kontraktu oraz wysokie ubezpieczenie.

Początkowo samorządom nie przeszkadzały kryteria oceny firm narzucone przez unijnych urzędników. W latach 2000 - 2003 było niewiele inwestycji wodno-kanalizacyjnych, więc wykonawcy oferowali niskie ceny, by tylko zdobyć kontrakt. Sytuacja zmieniła się w ubiegłym roku, kiedy ogłoszono 70 przetargów finansowanych z funduszu ISPA. Firmy budowlane mogły przebierać w ofertach i podnieść ceny.

- Pierwsze inwestycje współfinansowane ze środków ISPA były realizowane nawet za jedną trzecią kosztorysu. Gdy na rynku pojawiło się dużo kontraktów, ceny wzrosły o połowę. Na trudne kontrakty nie było w ogóle chętnych - twierdziStanisław Drzewiecki, dyrektor Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Bydgoszczy.

Wyższe stawki wykonawcy tłumaczyli większymi kosztami zakupu materiałów budowlanych i stali.

- Koszty wykonawstwa generalnie nie wzrosły, natomiast w niektórych przypadkach wzrost cen jest uzależniony od wzrostu cen rynkowych niektórych materiałów budowlanych - twierdzi Mateusz Gdowski, rzecznik Hydrobudowy 6.

Przedstawiciele miast i miejskich wodociągów wskazują na jeszcze jeden powód dyktowania wyższych cen przez firmy budowlane: ograniczoną liczbę wykonawców przy dużej puli zamówień. Kilka miast anulowało przetargi, gdy otrzymały oferty przewyższające ich plany finansowe.

- Musieliśmy anulować nasz przetarg ogłoszony w ubiegłym roku, ponieważ otrzymaliśmy tylko dwie oferty, które znacząco przewyższały kosztorys inwestycji - mówi Jaromir Mikołajczak, kierownik jednostki realizującej projekt Poznania.

Do przetargu o wartości 40 mln euro zgłosiła się Hydrobudowa 9 w konsorcjum z Makserem oraz Budimex, który przygotował ofertę razem z Cadaguą. Teraz Poznań zamierza rozpisać kolejny przetarg na wykonanie tej inwestycji i obniżyć kryteria dla firm. Zgodę na to musi wydać Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a nie jak było dotąd - urzędnicy unijni. Po akcesji do Unii Bruksela nie może już tak bardzo ingerować w kryteria przetargów finansowanych z ISPA i funduszu spójności. Wiele zależy od samych miast, które mogą obniżyć kryteria dotyczące zabezpieczeń finansowych oferentów. W ten sposób wzrosną szanse na zwiększenie liczby wykonawców.