Raport NIK dotyczący rozwoju infrastruktury wod-kan na Warmii i Mazurach

Raport NIK dotyczący rozwoju infrastruktury wod-kan na Warmii i Mazurach

W I połowie 2006 r., Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę realizacji przez gminy zadań w zakresie infrastruktury wodociągowej i sanitarnej na obszarach wiejskich województwa warmińsko-mazurskiego w latach 2003-2005. Pomimo poniesionych nakładów finansowych nadal tylko niewiele ponad 31 proc. mieszkańców Warmii i Mazur korzysta z kanalizacji. Sytuacja ta zwłaszcza w gminach wiejskich, może zagrażać środowisku naturalnemu, a w rezultacie rozwojowi turystyki w tym regionie.

Kontrolą objęto 12 urzędów gmin oraz 7 przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, którym gminy powierzyły utrzymanie i eksploatację urządzeń infrastruktury wodociągowo-sanitarnej. W wyniku kontroli, NIK pozytywnie oceniła działania podejmowane w latach 2003-2005 przez badane gminy na rzecz dostępu mieszkańców wsi do tych urządzeń. W tym okresie gminy kosztem ponad 68,9 mln zł (z czego 69,3 % pochodziło ze źródeł zewnętrznych takich jak Fundusz Spójności) zrealizowały 109 inwestycji wodociągowych i kanalizacyjnych. To zwiększyło tzw. wskaźnik zwodociągowania tych gmin z 71,1% na początku 2003 r. do 80,6% na koniec 2005 r., zaś skanalizowania z 22,7% do 31,3%. Największe nakłady na poprawę stanu sieci wod-kan poniosła gmina Mikołajki – 15 mln zł, dzięki czemu w gminie tej kanalizację ma 61 proc. gospodarstw domowych, a wodociągi 85 proc.

Niestety w raporcie znalazły się też uwagi negatywne. Źle oceniono przygotowywanie i realizację procesów inwestycyjnych oraz eksploatowanie obiektów infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej, gdyż we wszystkich 12 skontrolowanych gminach ujawniono nieprawidłowości i uchybienia. Polegały one głownie na udzielaniu zamówień publicznych z naruszeniem obowiązujących przepisów prawa w tym zakresie oraz nielegalnym prowadzeniu budów i użytkowaniu obiektów przekazanych do eksploatacji. Nieprawidłowości były również w odbiorze zleconych wykonawcom zadań i rozliczaniu środków otrzymanych w ramach ich dofinansowania. Brak też było rzetelności w nadzorze nad eksploatacją zbiorników bezodpływowych przez właścicieli nieruchomości, przez co wójtowie (burmistrzowie) nie posiadali rozeznania, czy eksploatacja takich zbiorników była zgodna z obowiązującymi przepisami prawa i w konsekwencji nie zagrażała środowisku naturalnemu.

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami, NIK skierowała:

- łącznie 61 wniosków pokontrolnych do kierowników skontrolowanych podmiotów,
- 1 zawiadomienie do prokuratury o ujawnieniu faktów uzasadniających podejrzenie popełnienie przestępstwa,
- 9 zawiadomień do organów nadzoru budowlanego o naruszeniach przepisów Prawa budowlanego,
- 3 zawiadomienia do rzecznika dyscypliny finansów publicznych o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych,
- 1 wniosek o ukaranie do sądu grodzkiego, w związku z naruszeniem przepisów Prawa wodnego.