Cyberbezpieczne Wodociągi – 100% dofinansowania na ochronę infrastruktury przed cyberatakami

Rosnąca fala cyberataków na infrastrukturę krytyczną, w tym wodociągową, wymusza zdecydowane działania prewencyjne. Program „Cyberbezpieczne Wodociągi" to szansa na wzmocnienie ochrony systemów IT i OT w przedsiębiorstwach wodociągowo-kanalizacyjnych bez ponoszenia kosztów własnych.

Rosnące zagrożenie dla infrastruktury wodociągowej

Ostatnie lata pokazują, że cyberataki coraz częściej wymierzone są w infrastrukturę krytyczną. Ministerstwo Cyfryzacji alarmuje o nasilonej aktywności rosyjskich grup hakerskich, które w 2024 i 2025 roku podejmowały próby włamań m.in. do oczyszczalni ścieków w Wydminach i Kuźnicy czy stacji uzdatniania wody w Tolkmicku, Małdytach i Sierakowie. W niektórych przypadkach cyberprzestępcy manipulowali parametrami urządzeń, ustawiając je na wartości skrajne, co mogło spowodować poważne awarie i zagrozić ciągłości dostaw wody.

Według pełnomocnika rządu ds. cyberbezpieczeństwa, Krzysztofa Gawkowskiego, obserwujemy wyraźny wzrost ataków na przemysłowe systemy sterowania (ICS/OT), które oprócz ryzyka medialnego rozgłosu mogą realnie wpłynąć na funkcjonowanie sieci wodociągowych. Z uwagi na strategiczne znaczenie zaopatrzenia w wodę i odbioru ścieków, wzmocnienie ochrony tych systemów stało się jednym z priorytetów krajowego systemu cyberbezpieczeństwa (KSC). Rosnąca liczba incydentów dowodzi, że infrastruktura krytyczna, w tym wodociągowa, wymaga pilnego wzmocnienia, zwłaszcza że wiele lokalnych systemów OT nie jest wystarczająco odseparowanych od sieci biurowych i internetu.

Instrument wsparcia „Cyberbezpieczne Wodociągi”

W odpowiedzi na to zagrożenie powstał instrument wsparcia „Cyberbezpieczne Wodociągi”. Jego głównym celem jest zwiększenie odporności cyfrowej przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych poprzez kompleksowe zabezpieczenie systemów IT oraz OT. Program przewiduje możliwość uzyskania dofinansowania pokrywającego do 100% kosztów netto inwestycji, przy czym maksymalna kwota grantu wynosi 300 tysięcy euro w formule pomocy de minimis. Uprawnionymi wnioskodawcami są zarówno spółki komunalne, jak i jednostki samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorstwa wodociągowe odpowiedzialne za realizację zadań użyteczności publicznej.

Dokumentacja aplikacyjna powinna w sposób szczegółowy wykazać związek pomiędzy planowanymi inwestycjami a zakładaną poprawą poziomu bezpieczeństwa systemów informatycznych (IT) oraz systemów technologii operacyjnej (OT) stosowanych w przemysłowych systemach sterowania (ICS). Z tego względu kluczowe znaczenie ma wcześniejsze przeprowadzenie audytu dojrzałości cyberbezpieczeństwa, który umożliwia identyfikację aktualnego stanu zabezpieczeń oraz zdefiniowanie potrzeb w zakresie ich dalszego rozwoju. Zgodnie z szacunkami Ministerstwa Cyfryzacji, w ramach przedmiotowego programu wsparciem objętych zostanie około 500 podmiotów z terenu całego kraju. Instrument „”Cyberbezpieczne Wodociągi” finansowany jest ze środków Krajowego Planu Odbudowy. Łączny budżet programu wynosi około 328 mln zł.

Trzy filary budowania cyberbezpieczeństwa w wodociągach

Realizacja projektów w ramach programu opiera się na trzech filarach bezpieczeństwa: organizacyjnym, technicznym i kompetencyjnym.

W pierwszym z nich kluczową rolę odgrywa uporządkowanie procedur wewnętrznych oraz wdrożenie systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji. Obejmuje to przeprowadzanie audytów bezpieczeństwa, w tym analiz luk w systemach ICS, tworzenie planów ciągłości działania i procedur reagowania na incydenty, a także implementację systemów ISMS zgodnych z normą ISO 27001. Ważnym elementem są także testy penetracyjne, które pozwalają ocenić odporność infrastruktury na rzeczywiste zagrożenia.

Drugi filar dotyczy zabezpieczeń technicznych, które wzmacniają zarówno infrastrukturę IT, jak i OT. W praktyce oznacza to wdrażanie zapór sieciowych, systemów backupu i archiwizacji danych, rozwiązań antywirusowych i klasy EDR/XDR, systemów wykrywania incydentów typu SIEM czy szyfrowania danych w obszarze informatycznym. Po stronie przemysłowej coraz większe znaczenie mają przemysłowe firewalle, segmentacja sieci ICS i SCADA, systemy detekcji anomalii w OT, stosowanie bezpiecznych sterowników PLC oraz kontrola dostępu fizycznego do obiektów, w tym monitoring wizyjny. Przykładem skutecznej inwestycji może być instalacja przemysłowego firewalla wraz z systemem analizy ruchu sieciowego, który pozwala wychwycić nietypowe zdarzenia w systemie SCADA jeszcze przed próbą przejęcia kontroli nad urządzeniami.

Ostatni filar obejmuje podnoszenie kompetencji pracowników. Nawet najlepiej zabezpieczone systemy nie są odporne na błędy ludzkie, dlatego program przewiduje sfinansowanie szkoleń dla administratorów IT i OT z zakresu reagowania na incydenty, konfiguracji sieci i monitorowania systemów przemysłowych. Istotne są również warsztaty dla kadry zarządzającej dotyczące planów kryzysowych oraz zgodności z wymogami Krajowego Systemu Cyberbezpieczeństwa i dyrektywy NIS2.

Jak skutecznie pozyskać dofinansowanie na cyberbezpieczeństwo?

Realizacja projektów z zakresu cyberbezpieczeństwa to złożone wyzwanie, które wymaga nie tylko specjalistycznej wiedzy technologicznej, ale również kompetencji w przygotowywaniu dokumentacji aplikacyjnej, zgodnej z wymogami funduszy unijnych. Eksperci ECDF Dotacje wspierają przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne i gminy na każdym etapie – od analizy potencjału, przez przygotowanie wniosku i pozostałej dokumentacji, aż po rozliczenie uzyskanych środków. Od 2003 roku firma ECDF Dotacje z powodzeniem pozyskała finansowanie dla ponad 1900 projektów o łącznej wartości przekraczającej 3,35 mld zł.

Jeśli Twoje przedsiębiorstwo lub gmina planuje wzmocnić bezpieczeństwo sieci wodociągowej, możesz skorzystać z bezpłatnej analizy potencjału projektowego oraz profesjonalnego wsparcia w pozyskaniu środków.

Program „Cyberbezpieczne Wodociągi" to wyjątkowa szansa na kompleksowe podniesienie odporności na ataki cybernetyczne bez konieczności ponoszenia wkładu własnego. Zapraszamy do kontaktu. Szczegółowych informacji udziela Kacper Wilczak, Menadżer Sprzedaży w ECDF Dotacje – 784 090 859 | k.wilczak@ecdf.pl.