NIK wykrył szereg zaniedbań w pracy oczyszczalni ścieków

Według NIK oczyszczalnie stwarzały realne zagrożenie dla środowiska

Kontrola Najwyższej Izby Kontroli wykazała, że 90% oczyszczalni nie przekazywało użytkownikom wiarygodnych badań dotyczących stosowania osadów. Rzecznik Izby Paweł Biedziak stwierdził, że  zaniedbania te stwarzają ryzyko skażenia środowiska szkodliwymi substancjami. Raport dotyczy lat 2011-2012.

Nawożenie gruntów jest podstawowym sposobem zagospodarowania osadów ściekowych. Osady muszą jednak zostać wcześniej poddane obróbce, aby wyeliminować zagrożenia chorobotwórcze. Skontrolowane oczyszczalnie wykorzystywały ponad 98% osadów, jednak prawie zawsze łączyło się to z łamaniem prawa (ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie komunalnych osadów ściekowych z 13 lipca 2010 roku). Tak było w 32 przypadkach spośród 36.

90% oczyszczalni nie poinformowało użytkowników gruntów o wynikach badań osadów i gleby ani o dawkach osadów, jakie wolno na niej stosować. 13% takich badań w ogóle nie wykonało.

40% oczyszczalni nawoziło osadami w miejscach niedozwolonych. Chodzi tu np. o tereny podlegające ochronie przyrodniczej, tereny zabudowane, okolice ujęć wody lub nawożenie miejsc, w których rosną rośliny przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

Ponadto wiele oczyszczalni nie miało wag, więc jedynie szacowały masę osadów wypuszczanych do gleby. Większość tych, które wykonały badania, zrobiła to niezgodnie z przepisami. Połowa magazynowała osady w warunkach, które mogły być niebezpieczne dla środowiska (na podłożu nieutwardzonym lub niezadaszonym).

NIK domaga się od ministra środowiska wprowadzenia systemu, który wyeliminuje podobne praktyki. W swoim wniosku wymieniła m.in.  wprowadzenie dla oczyszczalni obowiązku informowania gmin o zamiarze zastosowania osadów na jej gruntach; precyzacji terminu w odniesieniu do badania gruntów przed aplikowaniem na nich osadów oraz zapewnienia odpowiedniego gromadzenia i funkcjonowania wojewódzkich baz danych.

Według Ministerstwa Środowiska ustawa z 14 grudnia 2012 r. o odpadach daje podstawy do wyeliminowania negatywnych zjawisk. W przygotowaniu jest także nowa baza danych o gospodarce odpadami.

(mk)