Przegląd unijnego prawa ochrony środowiska - branża wodna

Przegląd unijnego prawa ochrony środowiska - branża wodna

Europejskie Biuro Ochrony Środowiska zaprezentowało 350-stronicowy przewodnik po unijnej polityce ochrony środowiska. Opracowanie to stanowi dokładny przegląd regulacji unijnych - z tego zakresu, obejmujący ostatnich trzydzieści lat. Celem autorów było stworzenie przewodnika po prawie dla organizacji zajmujących się ochroną środowiska, administracji oraz Europejczyków zainteresowanych tematyką ekologiczną.

W opracowaniu dokonano przeglądu unijnych regulacji we wszystkich obszarach polityki ochrony środowiska - równocześnie wskazując główne słabości tej polityki oraz różny stopień wprowadzenia unijnych regulacji w państwach członkowskich. Europejskie Biuro Ochrony Środowiska ostrzegło przed "tendencjami do podporządkowania polityki ochrony środowiska wzrostowi gospodarczemu".

Interesujący jest rozdział dotyczący unijnego „prawa wodnego”. W przewodniku możemy przeczytać, że jednym z pierwszych obszarów branych pod uwagę podczas tworzenia prawa ochrony środowiska w UE były zasoby wodne. Obszar ten obecny jest w 25 dyrektywach i rozporządzeniach.

Pierwszym okresem, jaki można wyróżnić w historii „prawa wodnego UE” są lata 1975 – 80, kiedy to określono standardy jakości dla wód, ze względu na ich przeznaczenie (wody powierzchniowe, stawy rybne, woda pitna, woda służąca do kąpieli itp.). W tych latach określono również limity substancji niebezpiecznych. Niestety przepisy dot. ochrony wód zostały określone w zbyt wielu dyrektywach, nastąpiła ich duża fragmentacja, poza tym były one trudne do wprowadzenia w życie. Efektywność „prawa wodnego” była w tych latach dosyć niska.

W latach osiemdziesiątych nastąpił pewien zastój w tworzeniu nowego prawa chroniącego zasoby wodne Europy. Z ważniejszych rozporządzeń ukazały się tylko: Dyrektywa o Azotanach i o Oczyszczaniu Ścieków Komunalnych. Zmodyfikowano również Dyrektywę o Substancjach Niebezpiecznych.

Prace nad prawem unijnym w latach 90-tych zaowocowały powstaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej, która zastąpiła 6 wcześniejszych dyrektyw i innych rozporządzeń unijnych. Stała się również bazą dla późniejszych inicjatyw legislacyjnych.

W przewodniku dokonano analizy środowiska europejskiego. Jeśli chodzi o stan zasobów wodnych Europy nie można go określić w wystarczającym stopniu dla obszaru całego kontynentu, ponieważ wiele państw nie wprowadziło jeszcze odpowiednich systemów monitoringu zanieczyszczeń. Istnieje duża przepaść między zaleceniami Ramowej Dyrektywy Wodnej (WFD) a rzeczywistym stanem wód. W ciągu ostatnich dwudziestu lat dokonał się pewien postęp w poprawie jakości wód europejskich, przede wszystkim zredukowano zanieczyszczenie fosforanami oraz składnikami organicznymi. Jest to wynikiem większej ilości wybudowanych oczyszczalni ścieków. Niestety nadal za wysoki jest poziom azotanów w wodach gruntowych i powierzchniowych. Ma to głównie wpływ na bioróżnorodność. Ponadto zbyt wysoki jest poziom pestycydów, podczas gdy udało się ograniczyć zawartość metali ciężkich.

W przeglądzie unijnego prawa ochrony środowiska dokonano dokładnej analizy Ramowej Dyrektywy Wodnej, przedstawiono prognozy przyszłych regulacji prawnych. Wspomniano również o roli organizacji publicznych w ochronie środowiska. Przewodnik jest dostępny w formacie pdf na stronach Europejskiego Biura Ochrony Środowiska. Można go również otrzymać w formie papierowej. Wydany on został w języku angielskim.