UN-HABITAT: Woda dla spragnionych miast

UN-HABITAT: Woda dla spragnionych miast

Podczas Światowego Tygodnia Wody swoje przemówienie miała przewodnicząca UN-HABITAT – Dr Anna Tibaijuka. Tematem wystąpienia były problemy wody pitnej dla rosnących w niesamowitym tempie światowych metropolii. W najbliższym czasie odsetek mieszkańców miast przekroczy 50 procent – jakie w związku z tym czekają nas problemy?

Zachodzące procesy na świecie dobrze podsumowuje stwierdzenie – „Człowiek z Homo Sapiens przekształca się w Homo Urbanus”. Najgorsze jest to, że w coraz większym stopniu urbanizują się kraje rozwijające się. Proces sam w sobie nie jest zły – Europa wiele razy przechodziła etapy szybkiej urbanizacji. Jednak obecnie wielkie metropolie Afryki, Ameryki Południowej zasiedlane są w sposób niekontrolowany, bez odpowiednich planów zagospodarowania przestrzeni. Zapomina się wtedy często o zapewnieniu odpowiedniego dostępu do wody i sieci kanalizacyjnej. Nie można pominąć również fatalnych skutków tego procesu na środowisko naturalne, groźne zwłaszcza jest coraz większe zanieczyszczenie rzek i akwenów leżących w pobliżu rozwijających się miast.

Niekontrolowany napływ ludzi do miast rodzić może zarzewia konfliktów, nie tylko dotyczących dostępu do pracy ale co ważniejsze dostępu do wody, której koszty uzdatniania rosną wraz z zanieczyszczeniem rzek. Równie groźne jak brak dostępu do wody jest ryzyko wystąpienia epidemii, jakie miały miejsce np. w Peru na początku lat 90-tych, czy niedawno we wschodniej Afryce.

Jakie są recepty na te groźne zjawiska? Przede wszystkim rozsądna polityka rozwoju miast uzgodniona ze wszystkim zainteresowanymi. Duży nacisk kłaść się powinno na rozbudowę systemów wodociągowo-kanalizacyjnych, budowę stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków. Dużo taniej jest uzdatniać wodę z miejscowej rzeki niż mieć wybór – albo budujemy wodociąg sprowadzający wodę z odległych regionów (kosztowna opcja), albo budujemy ogromny zakład uzdatniania „ścieków” z rzeki płynącej przez miasto (równie kosztowne przedsięwzięcie). Kolejnym rozwiązaniem jest ograniczenie strat wody, w wielu miastach większość tłoczonej rurociągami wody „ucieka” przez starą, uszkodzoną infrastrukturę.

Ważną rolę w poprawie sytuacji mogą mieć organizacje pozarządowe służące pomocą władzom oraz mieszkańcom miast. Ich zadaniem powinno być również budowanie partnerstwa pomiędzy przedsiębiorstwami prywatnymi a władzami regionalnymi.

UN-HABITAT to Program Narodów Zjednoczonych ds. Osiedli Ludzkich (United Nations Human Settlements Programme). Jest to agenda ONZ zajmująca się kwestiami urbanizacji i osiedli ludzkich, w tym promocją zrównoważonego rozwoju ośrodków miejskich.

(pj)